Stanisław Januszewski – profesor, identyfikowany jako TW „Hołyński” od inwigilacji SKS, ROPCiO i Solidarności Walczącej

Ludzie nauki identyfikator rekordu: o68119
dr hab. Stanisław Januszewski, prof. PWr
Dyscypliny KBN:	nauki historyczne
Specjalności:	historia techniki
Miejsca pracy, zajmowane stanowiska, pełnione funkcje:	– Instytut Historii Architektury, Sztuki i Techniki PWr – prof.

———

Wykładowca dr.hab.Stanisław Januszewski

———–

Profesor na lustrowanym

POLSKA Gazeta Wrocławska 07.09.2007

Burza po publikacji IPN-owskiej „Sprawy operacyjnego rozpracowania” o inwigilacji wojewodyTadeusz Luty, rektor Politechniki Wrocławskiej, uważa, że w sytuacji, kiedy za donoszenie PRL-owskiejSłużbie Bezpieczeństwa nie można zwolnić z pracy, oskarżony o to wykładowca Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki sam powinien odejść z uczelni

W taki sposób wezwał profesora Stanisława Januszewskiego, żeby podał się do dymisji. W środę IPN przedstawił dziennikarzom książkę o tym, jak SB rozpracowywała Krzysztofa Grzelczyka. Obecny wojewoda dolnośląski pod koniec lat 70. działał w podziemnym Studenckim Komitecie Solidarności. Zdaniem ówczesnych opozycjonistów z zaprezentowanych materiałów wynika, że „tajny współpracownik Hołyński”, jeden z najważniejszych donosicieli szkodzących bohaterowi opracowania, to w rzeczywistości właśnie Stanisław Januszewski. Naukowiec zajmuje się historią techniki. Jest jednym z założycieli Fundacji Otwartego Muzeum Techniki, znanej wrocławianom z tego, że ma siedzibę na zabytkowym holowniku zacumowanym przy Wybrzeżu Wyspiańskiego. Aktywnie uczestniczył w przygotowaniu mającego się właśnie rozpocząć Dolnośląskiego Festiwalu Nauki. W czasach PRL udzielał się w podziemnych organizacjach ROPCiO i Ruch Młodych Demokratów i, jak twierdzą dawni opozycjoniści, donosił.
Aleksander Gleichgewicht, wrocławski działacz SKS, mówi, że w publikacji IPN są na to mocne dowody. Jego zdaniem dobrze się stało, że wydawnictwo się ukazało.
– Jestem krytyczny wobec procesu lustracji, ale prawda powinna ujrzeć światło dzienne. Najlepiej właśnie w taki sposób, w rzetelnym opracowaniu naukowym.
Jednak na tym, jego zdaniem, należy skończyć rozliczenia z przeszłością. – Trudno mi oceniać, czy ten człowiek powinien uczyć innych, ale samo ogłoszenie nazwiska jest chyba wystarczającą karą – mówi.

Adam Pleśnar, legenda wrocławskiego podziemia, więzień polityczny z lat stalinowskich, jeden z bliższych współpracowników Stanisława Januszewskiego, odmawia komentarza. – Nie znam tej książki. Może zdobędę się na jakąś refleksję po jej przeczytaniu. Ogarnia mnie egzystencjalny smutek, bo wszystko to dotyczy moich przyjaciół. Jest nim Krzysztof Grzelczyk i za takiego uważałem Januszewskiego.
Natomiast profesor Olgierd Czerner z Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki jest zaskoczony informacjami o przeszłości swojego kolegi. Jego zdaniem, choć mogą one świadczyć o człowieku, to trudno na ich podstawie usunąć kogoś z uczelni. – Historią techniki w takim zakresie zajmują się u nas tylko dwie osoby. Stanisław Januszewski to naukowiec bardzo zaangażowany w swoją pracę.
Na razie rektor Tadeusz Luty zażądał od swojego podwładnego wyjaśnień na piśmie. Stanisław Januszewski sam o sprawie mówi krótko: – Aleksander Hołyński to nie ja.

———–

Politechnika zajmie się TW „Hołyńskim”

GW, 2007-09-12

Komisja etyki Politechniki Wrocławskiej zbada sprawę prof. Stanisława Januszewskiego. W wydawnictwie wrocławskiego IPN napisano, że był on tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Aleksander Hołyński”

W książce „Sprawa operacyjnego rozpracowania Kaskadera” historycy z Instytutu Pamięci Narodowej opublikowali fotokopie raportów podpisanych własnoręcznie przez „Hołyńskiego”. Ujawnili, że to prof. Stanisław Januszewski, dzisiaj wykładowca Politechniki Wrocławskiej. Donosy dotyczą głównie wrocławskich działaczy Studenckiego Komitetu Solidarności, w tym Krzysztofa Grzelczyka, obecnego wojewody dolnośląskiego.

Rektor Politechniki prof. Tadeusz Luty dwukrotnie spotkał się z prof. Januszewskim i nakłaniał go do rezygnacji z pracy na uczelni. Jednak ten stanowczo zaprzeczał, by to on był współpracownikiem aparatu bezpieczeństwa PRL, odmówił złożenia wypowiedzenia.

Także w przesłanym „Gazecie Wyborczej” piśmie prof. Januszewski twierdzi, że „Hołyński” to nie on: „Nigdy nie współpracowałem ze służbami bezpieczeństwa, nigdy nie występowałem jako »Hołyński « – agent, z którym się mnie bezpodstawnie utożsamia”.

Sprawą naukowca zajmie się uczelniana Komisja Rektorska ds. Etyki. Oceni, czy na podstawie dokumentów IPN można ponad wszelką wątpliwość uznać, że TW „Hołyński” i prof. Stanisław Januszewski to ta sama osoba. W skład komisji wchodzą byli i obecni pracownicy PW. Przy weryfikowaniu dokumentów zamierzają zwrócić się o pomoc do historyków.

Paweł Czuma, rzecznik politechniki: – Jeśli komisja stwierdzi, że działania profesora Januszewskiego godziły w dobre imię uczelni, rektor poprosi senat politechniki o zgodę na rozwiązanie z nim umowy o pracę.

Źródło: Gazeta Wyborcza Wrocław

————

Agenci SB we Wrocławiu ujawnieni

pardon

TW „Aleksander Hołyński„, rozszyfrowany jako Stanisław Januszewski. Od lat 70. pracownik Politechniki Wrocławskiej,dziś jej profesor. Sądząc po jego raportach, był jednym z najcenniejszych agentów SB we Wrocławiu. Miał dostęp do ścisłej elity ówczesnej opozycji. Inwigilował m.in. działaczy SKS, ROPCiO i Solidarności Walczącej. Jego raporty są liczne, obszerne, barwne, pełne szczegółów i interesujących, drobiazgowych analiz. Sporo fragmentów jego doniesień znalazło się w książce o sprawie „Kaskadera”.

——–

Rozmowa z Krzysztofem Grzelczykiem

Myśli Pan, że pracownicy akademiccy, którzy współpracowali z SB, dobrowolnie zrezygnują ze swojej pracy?

– Chciałbym, żeby tak było. Żeby po 20-30 latach od tamtych wydarzeń ci ludzie pokazali, że mają odrobinę honoru. Ale takich osób nie ma zbyt wiele w książce. Jeśli dobrze pamiętam, wśród ujawnionych tam agentów jest dwóch obecnych profesorów.