Henryk Świątkowski – profesor prawa na UW, członek KC PZPR, minister sprawiedliwości w latach największego terroru stalinowskiego

baner człowiek nauki

Henryk Świątkowski

na stronach IPN

Prawnik, adwokat. Przed wojną działacz socjalistyczny, od 1945 roku – stalinowiec i działacz komunistyczny, wysoki funkcjonariusz partii i państwa (minister sprawiedliwości) w okresie budowy i dojrzałości systemu totalitarnego w Polsce.

Urodził się w 1896 roku. Od 1923 roku był adwokatem w Zamościu i w Warszawie. W tym samym roku wstąpił do PPS. W latach 1931–1934 był członkiem Rady Naczelnej tej partii a w okresie 1928–1935 – socjalistycznym posłem na Sejm RP.
W latach 1940–1941 był więźniem Pawiaka i obozu koncentracyjnego Auschwitz. W konspiracji związał się z lewicą socjalistów. Od maja 1944 do stycznia 1945 roku był członkiem Rady Naczelnej Robotniczej Polskiej Partii Socjalistycznej (RPPS) – rozłamowców z PPS.
Po znalezieniu się w 1945 roku na obszarach zajętych przez Armię Czerwoną zaangażował się w działalność partii stworzonej przez prokomunistyczną grupę Edwarda Osóbki-Morawskiego pod bezprawnie przywłaszczonym szyldem PPS (mimo że prawdziwa niepodległościowa PPS wciąż istniała w podziemiu). Świątkowski od lutego 1945 roku aż do wchłonięcia owej „odrodzonej” PPS przez PPR w grudniu 1948 roku był członkiem najwyższych władz tej partii (CKW PPS). Przydzielono mu „mandat poselski” w Krajowej Radzie Narodowej.
Szybko zaczął robić karierę w komunistycznej administracji. Był wojewodą pomorskim, a od kwietnia 1945 roku został ministrem sprawiedliwości w marionetkowym komunistycznym Rządzie Tymczasowym. Od grudnia 1948 do marca 1954 był członkiem Komitetu Centralnego PZPR, a w latach 1948–1950 nawet członkiem Biura Politycznego KC PZPR. Po sfałszowanych wyborach do Sejmu w 1947 roku przydzielono mu mandat poselski. Był także posłem na Sejm PRL w latach 1952–1956.
Funkcję ministra sprawiedliwości sprawował nieprzerwanie w latach największego terroru stalinowskiego, kiedy Bierut i bezpieka faktycznie decydowali o całości najważniejszych działań podejmowanych przez sądy i prokuraturę. Został usunięty dopiero na fali odwilży w kwietniu 1956 roku.
Współtworzył kłamliwą propagandę „przyjaźni polsko-radzieckiej” – w latach 1945–1950 był przewodniczącym Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Był także współzałożycielem m.in. Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli. Mimo że był jednym z sumiennych wykonawców woli Stalina i Bieruta, w dalszym ciągu miał wpływ na wychowanie młodzieży. W latach 1957–1961 był dziekanem Wydziału Prawa na Uniwersytecie Warszawskim. Zmarł 22 marca 1970 roku.
——
(ur. 2 kwietnia 1896, zm. 22 marca 1970) – prawnik, działacz społeczno-polityczny; specjalista w dziedzinie prawa wyznaniowego i rolnego, minister sprawiedliwości w rządzie KRN.

Od 1923 członek PPS, dwukrotnie poseł na Sejm; obrońca w procesach politycznych.

W 1940 aresztowany przez Niemców, więziony na Pawiaku i w Oświęcimiu; poseł do KRN i na Sejm do 1956 (na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji).

Wiosną 1945 z polecenia Świątkowskiego podjęto śledztwo dotyczące zbrodni na polskich oficerach w Katyniu, a jego prowadzenie powierzył prokuratorowi Jerzemu Sawickiemu. Celem śledztwa było wówczas zafałszowanie i zatajenie zbrodni.

W latach 1945–1956 minister sprawiedliwości.

W latach 1948–1954 członek KC PZPR; od 1947 profesor na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, twórca Katedry Prawa Wyznaniowego UW.

Współzałożyciel Zrzeszenia Prawników PolskichStowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli.

—————

Świątkowski Henryk w portalu wiedzy

(1896-1970), polski prawnik, działacz polityczny. Od 1923 członek Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). Więzień obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. W lutym 1945 stanął na czele prokomunistycznej PPS. Nie dopuścił do połączenia z PPS – Wolność-Równość-Niepodległość i usunął z kierownictwa partii działaczy nie uznających kierowniczej roli Polskiej Partii Robotniczej. 1948 członekKomitetu Centralnego PZPR.

1945-1956 minister sprawiedliwości. Od 1947 profesor Uniwersytetu Warszawskiego, przewodniczący Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Współodpowiedzialny za represjonowanie żołnierzy i działaczy Polski Podziemnej.

—————-

Powstanie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Serwis UMK

Inicjatywa powołania uniwersytetu w Toruniu wyszła już w lutym 1945 r., zaledwie w kilka dni po wyzwoleniu miasta spod okupacji niemieckiej, od dr. Henryka Świątkowskiego, delegata rządu, a następnie wojewody pomorskiego, i szybko uzyskała szerokie wsparcie społeczne….W grodzie Kopernika od kwietnia 1945 r. całością prac przygotowawczych do utworzenia uniwersytetu kierował specjalnie wyłoniony komitet organizacyjny pod przewodnictwem H. Świątkowskiego.

Komentarze 2

  1. […] Dopiero w lutym 1949 r. Sekretariat KC PZPR powołał komisje mające przygotować projekt konstytucji. Przewodniczył im minister sprawiedliwości i członek Biura Politycznego KC PZPR Henryk Świątkowski. […]

  2. […] w tamtych czasach, w ZSMP, PZPR, czy jako zwykli, anonimowi donosiciele UB/SB. Weźmy takiego Henryka Świątkowskiego. Ale byli też pracownicy służb niemieckich, dopiero potem zwolennicy komunizmu, na przykład […]

Dodaj komentarz