Henryk Markiewicz – prof. UJ, członek PAN, PAU, PZPR, literaturoznawca

baner człowiek nauki

Markiewicz Henryk w portalu wiedzy

…(ur. 1922), polski historyk i teoretyk literatury. W 1949 został pracownikiem Instytutu Badań Literackich PAN. Był redaktorem naczelny (1951) i członkiem komitetu redakcyjnego (1952-1956) tygodnika Życie Literackie. Od 1960 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego kwartalnika Pamiętnik Literacki. Redagował serię Biblioteka Studiów Literackich, od 1965 współredagował Obraz literatury polskiej XIX i XX w. Od 1956 był profesorem UJ, od 1995 na emeryturze. Od 1965 jest członkiem PAN, od 1972 przewodniczył Komitetowi Nauk o Literaturze Polskiej. Od 1949 do 1989 należał do PZPR….

Wspomnienia profesora Henryka Markiewicza

archiwum UJ

Nie żyje wybitny polski uczony. Miał 91 lat

wiadomosci.onet.pl

Prof. Henryk Markiewicz, historyk i teoretyk literatury, zmarł w Krakowie – poinformowała rzeczniczka prasowa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie Katarzyna Pilitowska. 16 listopada prof. Markiewicz skończyłby 91 lat.
Prof. Markiewicz – historyk i teoretyk literatury, badacz literatury polskiej, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie – przez swoich uczniów określany był jako autorytet moralny, człowiek wielkiego serca i otwartego umysłu……

„Z chwi­lą śmier­ci pro­fe­so­ra Hen­ry­ka Mar­kie­wi­cza tra­ci­my jed­ne­go z naj­wy­bit­niej­szych przed­sta­wi­cie­li kul­tu­ry pol­skiej, wiel­kie­go uczo­ne­go, wspa­nia­łe­go mi­strza, do­bre­go czło­wie­ka” – na­pi­sa­li na stro­nie in­ter­ne­to­wej dzie­kan i Rada Wy­dzia­łu Po­lo­ni­sty­ki oraz spo­łecz­ność aka­de­mic­ka Wy­dzia­łu Po­lo­ni­sty­ki UJ.

Hen­ryk Mar­kie­wicz uro­dził się 16 li­sto­pa­da 1922 r. w Kra­ko­wie. Po wy­bu­chu wojny wraz z ojcem uciekł do Lwowa, skąd zo­stał wy­wie­zio­ny do Ob­wo­du Swier­dłow­skie­go w ZSRR (pra­co­wał tam jako ro­bot­nik leśny), a póź­niej do Uz­be­ki­sta­nu (gdzie był m.​in. wy­cho­waw­cą w pol­skim domu dziec­ka).

W 1946 r. po po­wro­cie do kraju roz­po­czął stu­dia po­lo­ni­stycz­ne na Uni­wer­sy­te­cie Ja­giel­loń­skim. Pra­co­wał w In­sty­tu­cie Badań Li­te­rac­kich PAN (1949-1968) i na Uni­wer­sy­te­cie Ja­giel­loń­skim (1950-1993), gdzie był m.​in. kie­row­ni­kiem Ka­te­dry Li­te­ra­tu­ry Pol­skiej (1959-1970) i dy­rek­to­rem In­sty­tu­tu Fi­lo­lo­gii Pol­skiej UJ (1977-84). Czło­nek Pol­skiej Aka­de­mii Nauk i Pol­skiej Aka­de­mii Umie­jęt­no­ści.

Pra­co­wał m.​in. w „Gło­sie Pracy”, „Kra­kow­skiej Try­bu­nie Ro­bot­ni­czej” i „Prze­kro­ju” – gdzie w la­tach 1949-1950 peł­nił funk­cję za­stęp­cy re­dak­to­ra na­czel­ne­go. Był także re­dak­to­rem na­czel­nym, a potem za­stęp­cą na­czel­ne­go „Życia Li­te­rac­kie­go”, potem „Pa­mięt­ni­ka Li­te­rac­kie­go”, człon­kiem Związ­ku Li­te­ra­tów Pol­skich i Sto­wa­rzy­sze­nia Kuź­ni­ca.
…..

Prof. Henryk Markiewicz doktorem honorowym innych uczelni, w r. 2000 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, w 2007 Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w r. 2012 medalem „Plus ratio quam vis”.

– Prof. Henryk Markiewicz to mój mistrz. To autorytet moralny, człowiek, do którego można się było zawsze odwołać w chwilach trudnych dla uniwersytetu. To wielki uczony, chodząca encyklopedia literatury. Jest nieprawdopodobnie pracowity i nieprawdopodobnie systematyczny. Ma dystans do zawodu, który uprawia – mówił podczas obchodów 80-lecia urodzin prof. Markiewicza w 2002 roku ówczesny rektor UJ prof. Franciszek Ziejka.

Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 31 października 2013 r. zmarł prof. dr Henryk Markiewicz

strona Wydziału Polonistyki UJ – 31.10.2013

Urodzony 16 listopada 1922 roku w Krakowie, od 1956 profesor UJ, należał profesor Henryk Markiewicz do grona najwybitniejszych autorytetów polskiej nauki o literaturze. W latach 1977 – 1984  był dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, przez wiele lat kierownikiem Zakładu Teorii Literatury i Poetyki Historycznej Instytutu Filologii Polskiej UJ. W r. 1986  profesor Markiewicz został wybrany na członka Senatu UJ, od r. 1980 był członkiem Polskiej Akademii Nauk, od r. 1990 członkiem Polskiej Akademii Umiejętności.

Profesor Henryk Markiewicz jest autorem kilkudziesięciu książek i kilkuset artykułów naukowych z dziedziny teorii i historii literatury, które stanowią zasadniczy zrąb polskiego literaturoznawstwa. Dorobek naukowy Profesora: dzieła takie jak np. Główne problemy wiedzy o literaturzeWymiary dzieła literackiego, Teorie powieści za granicą, Polskie teorie powieściPrus i ŻeromskiTradycje i rewizjeLiteratura pozytywizmuPozytywizm i wiele innych współtworzą obecnie podstawowy kanon wiedzy adeptów polonistyki, teoretyków i historyków literatury i stanowić będą lekturę obowiązkową dla kolejnych pokoleń badaczy literatury.

Profesor Henryk Markiewicz był także edytorem dzieł ważnych twórców literatury polskiej, autorem niezwykle cennych antologii gromadzących teksty współczesnej teorii badań literackich prowadzonych w Polsce i za granicą, m.in. wielotomowej antologii Współczesna teoria badań literackich za granicą. Był wieloletnim głównym redaktorem naczelnym Polskiego słownika biograficznego.

Doktor honoris causa Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie 1996, doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego 1996; w r. 2000 odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, w 2007 odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, w r. 2012 medalem Plus ratio quam vis – do końca swoich dni profesor Markiewicz aktywnie uczestniczył w życiu naukowym, prowadząc pracę naukowo-badawczą, publikując książki i artykuły naukowe.

Z chwilą śmierci profesora Henryka Markiewicza tracimy jednego z najwybitniejszych przedstawicieli kultury polskiej, wielkiego uczonego, wspaniałego mistrza, dobrego człowieka.

Komuniści i społeczeństwo PRL wobec śmierci Stalina

Arcana, Sebastian Drabik, 05.03.2011

….Przyjrzyjmy się bliżej fragmentom tekstów Markiewicza i Wyki. Pierwszy ze wspomnianych autorów pisał m.in. „Wszechstronna i troskliwa opieka jaką Józef Stalin otaczał sprawy literatury była nie tylko jednym z przejawów genialnej uniwersalności Jego umysłu, niestrudzonej energii Jego działania. Wywodziła się nie tylko z osobistych zainteresowań i wrażliwości literackiej i artystycznej, o której świadczy tyle znamiennych faktów”.

Komentarze 3

  1. hmm, Profesora znałem i szanowałem, był uczciwym człowiekiem i jednym z najwybitniejszych uczonych. Wielu jemu współczesnych, bojowo nastawionych i oddanych Kościołowi i później Solidarności, było po prostu najzwyczajniejszymi miernotami. Pan Drabik… Kto to jest? Myślę jednak, że urodził co najmniej o 50-60 lat za późno. Z jego „talentem” propagandowym i demaskatorskim mógłby się pięknie rozwinąć w PRL….

  2. […] prof. Henryk Markiewicz – 40 lat należał do PZPR budując dzielnie najlepszy z ustrojów sławiąc rozumem, bez użycia siły, jednego z największych budowniczych raju na Ziemi „ Wszechstronna i troskliwa opieka jaką Józef Stalin otaczał sprawy literatury była nie tylko jednym z przejawów genialnej uniwersalności Jego umysłu, niestrudzonej energii Jego działania.” [https://lustronauki.wordpress.com/2013/10/31/henryk-markiewicz/] […]

  3. Przeczytalem „Przedwiosnie” Zeromskiego i w poslowiu Henryk Markiewicz mowi ze Zeromski nie znal wsi.Znal dobrze bo przeczytalem Dzienniki Zeromskiego.Stefan Zeromski bardzo czesto przebywal jako korepetytor na roznych dworach wiejskich ale bacznie tez obserwowal zycie chlopow. Cezary Michalowski

Dodaj komentarz